Een nieuwe kijk op “verzuring” en de uitputting van spieren bij maximale arbeid.
Ik ben me de laatste tijd wat aan het verdiepen in de energieleverantie voor spieren en alles wat daarbij komt kijken. Tot mijn grote verbazing ben ik er achter gekomen dat er de laatste jaren evidentie is verzameld die de huidige theorieën over energieleverantie, verzuring en spieruitputting om ver schoppen.
Om het voor mezelf nog enigsinds overzichtelijk te maken, en om geïnteresseerden wat te updaten, heb ik een stuk in lekentaal geschreven over de gangbare theorieën en de nieuwe inzichten.
Zeker voor de gevorderde trainers en fysiotherapeuten is de materie interessant en druist het in tegen de gangbare theorieën.
Energieleverantie in spiercellen
Fosfaatpoelen
De enige chemische verbinding die in staat is energie voor spiercellen te leveren is ATP.
ATP zit opgeslagen in de spiercel, en bij de splitsing van ATP naar ADP + P komt energie vrij = contractie van de spiercel. Er is nog een fosfaat in de spiercel opgeslagen, namelijk CP (creatinefosfaat). CP is in staat zeer snel de ADP weer om te vormen naar ATP. En die ATP kan weer gebruikt worden voor energie.
De voorraad ATP + CP is direct aanwezig maar zeer beperkt, slechts voor maximaal 15-20 seconden.
Glycolyse
Na 15 seconden moet het lichaam overstappen op een tweede energieleverende systeem.
In dit systeem wordt opgeslagen glucose in de spieren (glycogeen) afgebroken tot pyruvaat.
Bij de afbraak van glucose tot pyruvaat komt ATP vrij.
ATP kan op zijn beurt weer gebruikt worden voor energie.
LET OP; de afbraak van glucose tot bruikbare energie (ATP) gebeurd zonder hulp van zuurstof. Dit heet ook wel de glycolyse of anaërobe energieleverantie.
Dus nogmaals;
0-15 seconden; ATP en CP direct opgeslagen in cel wordt gebruikt voor directe energie.
15-60 seconden; glucose in de spieren worden afgebroken tot pyruvaat, hierbij wordt ATP gevormd die gebruikt kan worden voor energie.
Maar, dan zitten we met een nieuwe stof; pyruvaat.
En pyvuraat moet op zijn beurt weer worden verwerkt.
Pyvuraat
Pyvuraat kan worden afgebroken met behulp van zuurstof, hierbij wordt weer bruikbare ATP gevormd en ontstaat er geen lactaat als bij product.
Indien er voldoende zuurstof aanwezig is, kan pyvuraat dus worden verwerkt tot ATP.
Volledige recycling dus.
Er is een evenwichtsreactie;
Glucose wordt omgezet in pyruvaat, hierbij komt ATP vrij.
Pyruvaat wordt op zijn beurt weer, met behulp van zuurstof, omgezet in ATP.
Nou het volgende;
Als de glycolyse (afbraak van glucose) erg groot is (bijvoorbeeld bij maximale inspanning) dan wordt er meer pyruvaat gevormd dan er kan worden afgebroken met behulp van zuurstof.
Er is dus onvoldoende zuurstof aanwezig om alle pyruvaat te verwerken.
Maximale glycolyse > veel vorming pyruvaat > slechts een deel wordt gerecycled met behulp van zuurstof > een deel van de pyruvaat blijft over.
De overmaat van pyruvaat wordt dan afgebroken zonder hulp van zuurstof.
Pyruvaat wordt zonder hulp van zuurstof omgezet in lactaat.
(Helaas komt hierbij geen ATP vrij )
Dit gebeurt dus alleen wanneer er onvoldoende zuurstof is om alle pyruvaat te verwerken.
Hierbij moet je denken aan maximale inspanning;
Je longen, hart en bloedvaten zijn niet in staat voldoende zuurstof naar je werkende spieren te vervoeren om de overmaat aan pyruvaat om te zetten.
Pyruvaat wordt dus zonder tussenkomst van zuurstof omgezet in lactaat.
Nu het volgende:
Lactaat werd altijd gezien als de veroorzaker van verzuring.
Lactaat was de vijand van elke sporter.
Simpel gezegd; Als je zuurstofopname te weinig is om alle gevormde pyruvaat te verwerken dan ontstaat er lactaat, en door lactaat verzuren je spieren.
Er werden lactaatmetingen in het bloed gedaan om iemands niveau te bepalen.
Immers, boven bepaalde lactaatwaarden gaat iemand onherroepelijk verzuren….
Hedendaagse inzichten laten echter zien dat lactaat helemaal geen ongewenst afvalproduct is.
Verzuring ontstaat helemaal niet door lactaat, lactaat gaat verzuring zelfs tegen.
Verzuring en lactaat;
Zowel bij de splitsing van ATP als bij de glycolyse komt nog een stof vrij, namelijk waterstofionen (H+).
Deze waterstofionen zijn deels nuttig;
1. H+ ionen wordt deels gebruikt voor de vorming van ATP met behulp van zuurstof. H+ is in dit geval een nuttig bijproduct, zuurstof gebruikt H+ bij de vorming van ATP.
2. H+ helpt bij de afbraak van pyruvaat.
Je hebt een H+ ion nodig om pyruvaat af te breken. In dit geval is de vorming van H+ dus ook nuttig en noodzakelijk.
In rust en bij matige inspanningen worden H+ ionen dus weer dankbaar gebruikt voor andere processen.
Maar….wat gebeurt er bij maximale inspanning;
De vorming van ATP met behulp van zuurstof draait op volle toeren. Je ademhaling en longen zijn maximaal aan het werk om zoveel mogelijk zuurstof binnen te krijgen. Je hart pompt maximaal om alle zuurstof naar de werkende spieren te sturen. Je vaten staan maximaal open om die zuurstof te vervoeren. Kortom, je maximale zuurstofopname is bereikt.
Als vorming van ATP met behulp van zuurstof niet voldoende is om aan de energievraag (bijvoorbeeld maximaal sprinten om de bus te halen) te voldoen, dan springt de glycolyse weer in.
(Glycolyse was de vorming van energie uit glucose zonder hulp van zuurstof).
En bij de ATP vorming en de glycolyse komen H+ ionen vrij.
Deze H+ ionen gaan zich ophopen. Het zuurstofsysteem draait namelijk al op volle toeren, het is in niet in staat NOG meer H+ ionen te gebruiken.
En ook de glycolyse draait op volle toeren; de afbraak van pyruvaat draait maximaal, er zijn dus niet meer H+ ionen nodig.
Conclusie; er vindt een ophoping van H+ ionen plaats, er worden meer H+ ionen gevormd dan er kan worden gebruikt.
En dit is zeer nadelig;
Het zijn namelijk de H+ ionen die zorgen voor verzuring in de spiercellen.
Die H+ ionen moeten dus zo snel mogelijk weggevoerd worden uit de spiercellen.
Het lichaam is in rust of tijdens matige inspanning via een aantal processen wel in staat de H+ ionen af te voeren, maar bij maximale inspanning is de ophoping van H+ ionen groter dan de afvoer.
En nu komt lactaat om de hoek kijken. Lactaat, de vijand, het ongewenste afvalproduct….FOUT!!!
Het is niet lactaat dat zorgt voor verzuring.
Lactaat zorgt ervoor dat de H+ concentratie in de spiercel juist verminderd wordt.
Pyruvaat werd afgebroken tot lactaat, wist je nog…
En voor de afbraak van pyruvaat is een H+ ion nodig wist je nog…..
Dus de vorming van lactaat is helemaal niet zo slecht, hierdoor zijn we weer wat H+ ionen kwijt.
Nog een bijkomend voordeel; bij de afvoer van lactaat uit de spiercel, worden automatisch wat H+ ionen meegenomen. H+ ionen gaan dus mee in de kielzog van lactaat, uit de spiercel in de bloedbaan.
Conclusie;
Lactaat zorgt deels voor de eliminatie van H+ ionen en is daardoor een uitsteller van verzuring….
En dit is in tegenspraak met alle huidige theorieën over de vorming van lactaat.
Uiteraard is een verband tussen lactaatvorming en verzuring.
Immers, lactaat wordt gevormd door de glycolyse.
En H+ ionen worden ook gevormd door de glycolyse.
Maar hoge lactaatwaarden zijn niet per definitie fout, hoe meer lactaat hoe meer afvoer van H+.
Extra informatie;
[Link niet meer beschikbaar]
[Link niet meer beschikbaar]
http://www.vlaamsewielrijdersbond.be/content/collections/record.php?ID=20#280
Ik sta open voor vragen, aanvullingen en/of kritiek.
Later zal ik nog verder ingaan op nieuwe theorieën met betrekking tot het onstaan van "verzuring", pijn, spierfalen.
Tevens zal ik toelichting geven op de gevolgen voor trainingsmethoden met betrekking tot de nieuwe inzichten.
Ik ben me de laatste tijd wat aan het verdiepen in de energieleverantie voor spieren en alles wat daarbij komt kijken. Tot mijn grote verbazing ben ik er achter gekomen dat er de laatste jaren evidentie is verzameld die de huidige theorieën over energieleverantie, verzuring en spieruitputting om ver schoppen.
Om het voor mezelf nog enigsinds overzichtelijk te maken, en om geïnteresseerden wat te updaten, heb ik een stuk in lekentaal geschreven over de gangbare theorieën en de nieuwe inzichten.
Zeker voor de gevorderde trainers en fysiotherapeuten is de materie interessant en druist het in tegen de gangbare theorieën.
Energieleverantie in spiercellen
Fosfaatpoelen
De enige chemische verbinding die in staat is energie voor spiercellen te leveren is ATP.
ATP zit opgeslagen in de spiercel, en bij de splitsing van ATP naar ADP + P komt energie vrij = contractie van de spiercel. Er is nog een fosfaat in de spiercel opgeslagen, namelijk CP (creatinefosfaat). CP is in staat zeer snel de ADP weer om te vormen naar ATP. En die ATP kan weer gebruikt worden voor energie.
De voorraad ATP + CP is direct aanwezig maar zeer beperkt, slechts voor maximaal 15-20 seconden.
Glycolyse
Na 15 seconden moet het lichaam overstappen op een tweede energieleverende systeem.
In dit systeem wordt opgeslagen glucose in de spieren (glycogeen) afgebroken tot pyruvaat.
Bij de afbraak van glucose tot pyruvaat komt ATP vrij.
ATP kan op zijn beurt weer gebruikt worden voor energie.
LET OP; de afbraak van glucose tot bruikbare energie (ATP) gebeurd zonder hulp van zuurstof. Dit heet ook wel de glycolyse of anaërobe energieleverantie.
Dus nogmaals;
0-15 seconden; ATP en CP direct opgeslagen in cel wordt gebruikt voor directe energie.
15-60 seconden; glucose in de spieren worden afgebroken tot pyruvaat, hierbij wordt ATP gevormd die gebruikt kan worden voor energie.
Maar, dan zitten we met een nieuwe stof; pyruvaat.
En pyvuraat moet op zijn beurt weer worden verwerkt.
Pyvuraat
Pyvuraat kan worden afgebroken met behulp van zuurstof, hierbij wordt weer bruikbare ATP gevormd en ontstaat er geen lactaat als bij product.
Indien er voldoende zuurstof aanwezig is, kan pyvuraat dus worden verwerkt tot ATP.
Volledige recycling dus.
Er is een evenwichtsreactie;
Glucose wordt omgezet in pyruvaat, hierbij komt ATP vrij.
Pyruvaat wordt op zijn beurt weer, met behulp van zuurstof, omgezet in ATP.
Nou het volgende;
Als de glycolyse (afbraak van glucose) erg groot is (bijvoorbeeld bij maximale inspanning) dan wordt er meer pyruvaat gevormd dan er kan worden afgebroken met behulp van zuurstof.
Er is dus onvoldoende zuurstof aanwezig om alle pyruvaat te verwerken.
Maximale glycolyse > veel vorming pyruvaat > slechts een deel wordt gerecycled met behulp van zuurstof > een deel van de pyruvaat blijft over.
De overmaat van pyruvaat wordt dan afgebroken zonder hulp van zuurstof.
Pyruvaat wordt zonder hulp van zuurstof omgezet in lactaat.
(Helaas komt hierbij geen ATP vrij )
Dit gebeurt dus alleen wanneer er onvoldoende zuurstof is om alle pyruvaat te verwerken.
Hierbij moet je denken aan maximale inspanning;
Je longen, hart en bloedvaten zijn niet in staat voldoende zuurstof naar je werkende spieren te vervoeren om de overmaat aan pyruvaat om te zetten.
Pyruvaat wordt dus zonder tussenkomst van zuurstof omgezet in lactaat.
Nu het volgende:
Lactaat werd altijd gezien als de veroorzaker van verzuring.
Lactaat was de vijand van elke sporter.
Simpel gezegd; Als je zuurstofopname te weinig is om alle gevormde pyruvaat te verwerken dan ontstaat er lactaat, en door lactaat verzuren je spieren.
Er werden lactaatmetingen in het bloed gedaan om iemands niveau te bepalen.
Immers, boven bepaalde lactaatwaarden gaat iemand onherroepelijk verzuren….
Hedendaagse inzichten laten echter zien dat lactaat helemaal geen ongewenst afvalproduct is.
Verzuring ontstaat helemaal niet door lactaat, lactaat gaat verzuring zelfs tegen.
Verzuring en lactaat;
Zowel bij de splitsing van ATP als bij de glycolyse komt nog een stof vrij, namelijk waterstofionen (H+).
Deze waterstofionen zijn deels nuttig;
1. H+ ionen wordt deels gebruikt voor de vorming van ATP met behulp van zuurstof. H+ is in dit geval een nuttig bijproduct, zuurstof gebruikt H+ bij de vorming van ATP.
2. H+ helpt bij de afbraak van pyruvaat.
Je hebt een H+ ion nodig om pyruvaat af te breken. In dit geval is de vorming van H+ dus ook nuttig en noodzakelijk.
In rust en bij matige inspanningen worden H+ ionen dus weer dankbaar gebruikt voor andere processen.
Maar….wat gebeurt er bij maximale inspanning;
De vorming van ATP met behulp van zuurstof draait op volle toeren. Je ademhaling en longen zijn maximaal aan het werk om zoveel mogelijk zuurstof binnen te krijgen. Je hart pompt maximaal om alle zuurstof naar de werkende spieren te sturen. Je vaten staan maximaal open om die zuurstof te vervoeren. Kortom, je maximale zuurstofopname is bereikt.
Als vorming van ATP met behulp van zuurstof niet voldoende is om aan de energievraag (bijvoorbeeld maximaal sprinten om de bus te halen) te voldoen, dan springt de glycolyse weer in.
(Glycolyse was de vorming van energie uit glucose zonder hulp van zuurstof).
En bij de ATP vorming en de glycolyse komen H+ ionen vrij.
Deze H+ ionen gaan zich ophopen. Het zuurstofsysteem draait namelijk al op volle toeren, het is in niet in staat NOG meer H+ ionen te gebruiken.
En ook de glycolyse draait op volle toeren; de afbraak van pyruvaat draait maximaal, er zijn dus niet meer H+ ionen nodig.
Conclusie; er vindt een ophoping van H+ ionen plaats, er worden meer H+ ionen gevormd dan er kan worden gebruikt.
En dit is zeer nadelig;
Het zijn namelijk de H+ ionen die zorgen voor verzuring in de spiercellen.
Die H+ ionen moeten dus zo snel mogelijk weggevoerd worden uit de spiercellen.
Het lichaam is in rust of tijdens matige inspanning via een aantal processen wel in staat de H+ ionen af te voeren, maar bij maximale inspanning is de ophoping van H+ ionen groter dan de afvoer.
En nu komt lactaat om de hoek kijken. Lactaat, de vijand, het ongewenste afvalproduct….FOUT!!!
Het is niet lactaat dat zorgt voor verzuring.
Lactaat zorgt ervoor dat de H+ concentratie in de spiercel juist verminderd wordt.
Pyruvaat werd afgebroken tot lactaat, wist je nog…
En voor de afbraak van pyruvaat is een H+ ion nodig wist je nog…..
Dus de vorming van lactaat is helemaal niet zo slecht, hierdoor zijn we weer wat H+ ionen kwijt.
Nog een bijkomend voordeel; bij de afvoer van lactaat uit de spiercel, worden automatisch wat H+ ionen meegenomen. H+ ionen gaan dus mee in de kielzog van lactaat, uit de spiercel in de bloedbaan.
Conclusie;
Lactaat zorgt deels voor de eliminatie van H+ ionen en is daardoor een uitsteller van verzuring….
En dit is in tegenspraak met alle huidige theorieën over de vorming van lactaat.
Uiteraard is een verband tussen lactaatvorming en verzuring.
Immers, lactaat wordt gevormd door de glycolyse.
En H+ ionen worden ook gevormd door de glycolyse.
Maar hoge lactaatwaarden zijn niet per definitie fout, hoe meer lactaat hoe meer afvoer van H+.
Extra informatie;
[Link niet meer beschikbaar]
[Link niet meer beschikbaar]
http://www.vlaamsewielrijdersbond.be/content/collections/record.php?ID=20#280
Ik sta open voor vragen, aanvullingen en/of kritiek.
Later zal ik nog verder ingaan op nieuwe theorieën met betrekking tot het onstaan van "verzuring", pijn, spierfalen.
Tevens zal ik toelichting geven op de gevolgen voor trainingsmethoden met betrekking tot de nieuwe inzichten.